Zdjęcie: z otwartych źródeł
Istnieje kilka rodzajów anemii, w tym niedobór żelaza.
Żelazo jest niezbędnym minerałem potrzebnym organizmowi do produkcji czerwonych krwinek. Szacuje się, że na świecie aż 1,5 miliarda ludzi cierpi na niedobór żelaza. A niedobór żelaza jest najczęstszą przyczyną anemii. RBC-Ukraina opowiada o tym, czym jest anemia z niedoboru żelaza i jakie są jej objawy.
Co to jest niedokrwistość z niedoboru żelaza
Istnieje kilka rodzajów anemii, w tym niedobór żelaza. Niedokrwistość z niedoboru żelaza to stan, który występuje, gdy zmniejsza się ilość czerwonych krwinek lub hemoglobiny we krwi, która pomaga czerwonym krwinkom transportować tlen z płuc do reszty ciała. Dlatego w przypadku anemii krew zawiera mniej tlenu niż normalnie, co ma negatywne konsekwencje. W przypadku tego typu anemii stan ten jest spowodowany właśnie niedoborem żelaza, mikroelementu wchodzącego w skład hemoglobiny – białka znajdującego się w czerwonych krwinkach.
Żelazo jest jednak potrzebne także do prawidłowego funkcjonowania tarczycy, układu hormonalnego, mięśni, a także do utrzymania odporności, procesu podziału komórek i syntezy DNA.
Dlatego przy niedoborze żelaza, oprócz anemii, procesy metaboliczne są zakłócane i cierpi całe ciało.
Przyczyny niedokrwistości z niedoboru żelaza
Poziom żelaza w organizmie może się zmniejszyć z kilku powodów. Niedokrwistość z niedoboru żelaza może wystąpić, gdy tracisz krew z powodu obfitych okresów lub braku wystarczającej ilości żelaza w diecie.
Osoby stosujące dietę wegańską i wegetariańską, dawcy krwi, sportowcy, kobiety karmiące piersią i kobiety w ciąży są również narażone na ryzyko wystąpienia anemii z niedoboru żelaza.
Innym powodem jest niezdolność do prawidłowego wchłaniania żelaza z powodu chorób podstawowych, takich jak choroba zapalna jelit i celiakia (choroba autoimmunologiczna jelita cienkiego).
Objawy anemii
Objawy niedokrwistości z niedoboru żelaza mają charakterystyczne cechy spowodowane niedoborem tlenu w organizmie. Istnieją jednak pewne objawy, które występują rzadziej.
Typowe objawy anemii obejmują:
- zmęczenie;
- zawroty głowy;
- słabość;
- duszność;
- trudności w wykonywaniu ćwiczeń;
- dyskomfort w klatce piersiowej;
- ból głowy;
- blada skóra;
- kardiopalmus;
- zimne dłonie i stopy.
Należy pamiętać, że niektóre objawy niedokrwistości z niedoboru żelaza mogą być objawami innych poważnych chorób.
W szczególności ból w klatce piersiowej, duszność i szybkie bicie serca mogą być objawami choroby serca. Dlatego jeśli doświadczysz takich objawów, lepiej skonsultować się z lekarzem i postawić właściwą diagnozę.
Rzadkie objawy niedokrwistości z niedoboru żelaza
Chociaż późniejsze objawy są rzadsze, niedokrwistość z niedoboru żelaza może również wpływać na skórę, włosy, układ nerwowy i odpornościowy.
Inne rzadkie objawy obejmują:
- Zaburzenia odżywiania: Pragnienie artykułów nieżywnościowych, takich jak lód, glina, kreda i papier.
- Zapalenie języka: zapalenie języka, któremu towarzyszy ból i obrzęk.
- Koilonychia: łamliwe i łyżeczkowate paznokcie.
- Zespół niespokojnych nóg: potrzeba poruszania nogami lub chodzenia, szczególnie w nocy.
- Zmiany na skórze i włosach: Brak tlenu może powodować słabe lub łamliwe włosy i suchą skórę.
Depresja: Niedobór żelaza może wpływać na nastrój i powodować depresję.
Objawy anemii u dzieci
Niemowlęta i dzieci zwykle mają bardziej subtelne objawy niedoboru żelaza. Nieleczona niedokrwistość z niedoboru żelaza może prowadzić do opóźnień rozwojowych. Oto kilka objawów, na które należy zwrócić uwagę u dzieci:
- drażliwość;
- blada skóra;
- złe odżywianie;
- szybkie oddychanie;
- chęć spożywania produktów nieżywnościowych.
Objawy anemii w czasie ciąży
Objawy ciąży i niedokrwistości z niedoboru żelaza są w dużej mierze takie same. W niektórych przypadkach ustalenie, czy zmęczenie, duszność, szybkie bicie serca lub dziwne zachcianki na jedzenie są spowodowane normalnymi objawami ciąży lub niedokrwistością z niedoboru żelaza, może być trudne.
Rosnący płód potrzebuje żelaza, co może prowadzić do wyczerpania się jego rezerw w organizmie przyszłej matki. Ponadto ciąża może ograniczać ilość żelaza otrzymywanego z pożywienia z powodu nudności lub alergii pokarmowych podczas ciąży.
Zapobieganie niedoborom żelaza
Zapobieganie anemii polega na zbilansowanej diecie – jednak to nie tylko pokarmy bogate w żelazo, ale także pokarmy bogate w białko i witaminę C (kiwi, owoce cytrusowe) przyczyniają się do lepszego wchłaniania żelaza.
Lepiej wchłaniane jest żelazo hemowe – to, które znajduje się w produktach pochodzenia zwierzęcego, zwłaszcza w kurczakach, kaczkach, wątróbkach i podrobach, wołowinie, jagnięcinie, krewetkach, owocach morza w puszkach oraz rybach z rodziny łososiowatych.
W żywności pochodzenia roślinnego żelazo występuje w ziemniakach, pestkach dyni i słonecznika, fasoli i soczewicy, szpinaku, pasternak, suszonych morelach, rodzynkach, migdałach, płatkach owsianych i pomidorach. Ponadto ważne jest, aby nie spożywać nadmiernej ilości herbaty, kawy, kakao i mleka – ich składniki mogą zakłócać wchłanianie żelaza.
Ponadto rutynowe badania krwi pomagają monitorować zmiany poziomu hemoglobiny i przewidywać prawdopodobieństwo niedokrwistości.
Leczenie anemii spowodowanej niedoborem żelaza
Chociaż zbilansowana dieta utrzymuje poziom żelaza i zapobiega rozwojowi łagodnej anemii, nie da się podnieść niskiego poziomu żelaza samym jedzeniem.
Dlatego jeśli masz objawy niedokrwistości z niedoboru żelaza, powinieneś skonsultować się z lekarzem w celu przepisania leczenia, a nie rozpoczynać go samodzielnie, kupując suplementy diety.
